Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Goleniowie

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 6 sierpnia 2015 r. powód R. G. wniósł do tut. Sądu o nakazanie pozwanemu M. R. (1) opróżnienie lokalu mieszkalnego o numerze (...) mieszczącego się przy ul. (...) wraz ze wszystkimi rzeczami do niego należącymi, zasądzenie od pozwanego kwoty 2.400 zł tytułem wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z ww. lokalu mieszkalnego za okres od dnia 2014 r. do dnia 31 lipca 2015 r., zasądzenie od pozwanego kwot po 200 zł miesięcznie za każdy kolejny miesiąc bezumownego korzystania z ww. lokalu mieszkalnego oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powód wskazał, iż jest aktualnie jedynym najemcą lokalu nr (...) położonego przy ul. (...) w G.. Wraz ze swoim bratem M. G. wstąpił w stosunek najmu przedmiotowego lokalu po śmierci ojca I. G.. Wobec zrzeczenia się praw do lokalu jedynym najemcą został powód R. G.. M. R. (1) był uprawniony do zamieszkiwania w wyżej wskazanym lokalu na podstawie umowy najmu zawartej przez I. G.. Obecnie nie posiada jakiegokolwiek tytułu prawnego do przedmiotowego lokalu. Mimo to zajmuje jeden z pokoi. Pismem z dnia 14 maja 2015 r. powód wezwał pozwanego do opuszczenia lokalu mieszkalnego, a pismem z dnia 13 lipca 2015 r. do zapłaty za bezumowne korzystanie z lokalu. Wezwania okazały się bezskuteczne.

W odpowiedzi na pozew pozwany M. R. (1) wniósł o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania. W uzasadnieniu podniósł, iż zaprzecza wszelkim wprost nieprzyznanym twierdzeniom i zarzutom pozwu. Wskazał, iż zamieszkuje i zamieszkiwał od dziecka w przedmiotowym lokalu i jest tam zameldowany. Matka pozwanego nie wyprowadziłaby się z przedmiotowego lokalu gdyby nie została do tego zmuszona. Mieszkałaby w tym lokalu do śmierci, będąc również najemcą głównym lokalu i w jej prawo najmu wszedłby pozwany.

Na rozprawie w dniu 9 grudnia 2015 r. pozwany oświadczył, iż ponosi koszty utrzymania lokalu, tj. połowę czynszu w wysokości 200 zł oraz zużycie prądu.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Burmistrz G. decyzją z dnia 30 marca 1993 r. zezwolił na dokonanie zamiany mieszkań i przydzielił E. G. lokal mieszkalny przy ul. (...) w G.. Do zajmowania lokalu z najemcą uprawnieni byli: I. G., M. R. (1), E. R. i A. R.. Przydział nastąpił na czas nieokreślony.

Dowód: decyzja – k. 31-32.

I. G. oświadczył, iż 1 października 2000 r. E. G. wyprowadziła się z domu, a adres jej pobytu nie jest mu znany.

Dowód: oświadczenie – k. 30.

Dnia 4 września 2003 r. decyzją Burmistrza G. zostało umorzone postępowanie administracyjne w sprawie wymeldowania z pobytu stałego E. G. z lokalu przy ul. (...) w G., albowiem w tym dniu E. G. została z przedmiotowego lokalu wymeldowana.

Dowód: decyzja z dnia 4 września 2003 r. – k. 29.

Decyzjami z dnia 4 listopada 2003 r. oraz decyzją z dnia 12 września 2007 r. Burmistrz G. odmówił wymeldowania M. R. (1) z lokalu mieszkalnego przy ul. (...).

Dowód: decyzje – k. 38-40.

W dniu 4 października 2012 r. została zawarta umowa najmu lokalu mieszkalnego pomiędzy Gminą G. a M. G. i R. G.. Przedmiotem umowy był lokal mieszkalny nr (...) położony w G. przy ul. (...) składający się z dwóch pokoi, łazienki oraz przedpokoju. Najemcy wstąpili w stosunek najmu po śmierci ojca I. G. zmarłego 17 sierpnia 2009 r. Umowa zostawała zawarta na czas nieokreślony. Zgodnie z aneksem nr (...) z dnia 31 lipca 2014 r., na skutek zrzeczenia się praw do ww. lokalu mieszkalnego przez M. G., jedynym najemcą lokalu został R. G..

Dowód: umowa z dnia 4 października 2012 r. – k. 8-9, aneks – k. 10.

M. R. (1) zamieszkiwał w przedmiotowym lokalu od momentu zamiany mieszkań, tj. od 1993 r. Od 1998 r. do 2012 r. przebywał w Zakładzie Karnym, następnie mieszkał w R.. W lokalu przy ul. (...) mieszka od 2013 r. Zajmuje jeden z dwóch pokoi. W drugim pokoju mieszka R. G. z partnerką i dzieckiem. Relacje pomiędzy współlokatorami są poprawne, ale rodzinie zajmującej pokój jest ciasno. Pewne konflikty pojawiały się między współlokatorami jedynie w początkowym czasie wspólnego zamieszkiwania. Opłaty za mieszkanie ponoszone są wspólnie, nie ma na tym tle sporów. R. G. nigdy nie żądał od M. R. (1) dodatkowej zapłaty za zajmowanie lokalu mieszkalnego. M. R. (2) nie ma innego mieszkania, nie jest niepełnosprawny, opiekę nad jego dzieckiem sprawuje matka, która mieszka w innym wynajmowanym lokalu mieszkalnym. Posiada stałe zatrudnienie.

Dowód: przesłuchanie pozwanego M. R. (1) – k. 64-65, przesłuchanie powoda R. G. – k. 64, zeznania świadka H. B. – k, 62-63, zeznania świadka I. Ł. – k. 63.

Dnia 14 maja 2015 r. R. G. wezwał M. R. (1) do opuszczenia lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w G. przy ul. (...). Pismem z dnia 13 lipca 2015 r. pełnomocnik R. G. wezwał M. R. (2) do zapłaty kwoty 2.400 zł za bezumowne korzystanie z lokalu mieszkalnego położonego w G. przy ul. (...) za okres od sierpnia 2014 r. do lipca 2015 r., a nadto do zapłaty kwoty 200 zł za każdy kolejny miesiąc bezumownego zajmowania przedmiotowego lokalu.

Dowód: wezwania – k. 11-12.

Zasady wynajmowania lokali mieszkalnych wchodzących w skład zasobu mieszkaniowego Gminy G. określa uchwała nr XXXII/391/05 Rady Miejskiej w G. z dnia 8 czerwca 2005 r.

Niesporne.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w zakresie nakazania pozwanemu opuszczenia lokalu mieszkalnego, natomiast oddaleniu roszczenia o bezumowne korzystanie z lokalu.

Sąd ustalił stan faktyczny w niniejszej sprawie na podstawie całokształtu materiału dowodowego przedłożonego w sprawie. Nie dopuszczono jedynie dowodów z dokumentów, których treść nie miała wpływu na rozstrzygnięcie niniejszej sprawy. Zeznania świadków i przesłuchanie stron stworzyły spójny stanu faktycznego. Wskazane środki dowodowe wzajemnie się uzupełniały i nie pozostawały ze sobą w sprzeczności.

W niniejszej sprawie nie ulegało wątpliwości, że najemcą lokalu przy ul. (...) po opuszczeniu tego mieszkania przez E. G. był I. G.. Po śmierci I. G. w stosunek najmu mogli wstąpić: małżonek niebędący współnajemcą lokalu, dzieci najemcy i jego współmałżonka, inne osoby, wobec których najemca był obowiązany do świadczeń alimentacyjnych, oraz osoba, która pozostawała faktycznie we wspólnym pożyciu z najemcą (zgodnie z art. 691 § 1 k.c.). Wskazane osoby mogły wstąpić w stosunek najmu lokalu mieszkalnego, jeżeli stale zamieszkiwały z najemcą w tym lokalu do chwili jego śmierci (art. 691 § 1 k.c.). Z powyższego wynika, iż pozwany nie spełnił żadnej z wyżej wskazanych przesłanek. Nie był bowiem dzieckiem najemcy, ani też jego małżonka, albowiem I. G. rozwiódł się z E. G.. Nadto w chwili śmierci pozwany nie zamieszkiwał wspólnie z najemcą, albowiem przebywał w zakładzie karnym. Zamieszkanie to przebywanie w określonym miejscu z zamiarem stałego pobytu. Pozwany stale przebywał w Zakładzie Karnym, a nie w lokalu przy ulicy (...), a nadto po wyjściu z Zakładu Karnego nie wprowadził się do tego lokalu, a przeprowadził się do R.. Trudno więc przyjąć, że miał zamiar stale przebywać w przedmiotowym lokalu. W konsekwencji pozwanemu nie przysługiwało prawo do wstąpienia w prawa najemcy.

W kontekście powyższych rozważań stwierdzić należy, iż zasadne było zawarcie umowy najmu przez Gminę G. z M. G. i R. G., albowiem byli oni uprawnieni do wstąpieniu w stosunek najmu po ojcu, wprawdzie w chwili śmierci ojca przebywali oni w (...) Dziecka jednak zamieszkania tego nie można uznać za zamieszkanie z zamiarem stałego pobytu.

Niemniej Sąd zważył, iż M. R. (1) nie zamieszkiwał w lokalu przy ulicy (...) bez tytułu prawnego. Strony w dorozumiany sposób zawarły umowę użyczenia lokalu mieszkalnego. Zgodnie z art. 710 k.c. przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy. Stosunek prawny istniejący najpierw pomiędzy M. G. i R. G., a M. R. (1), a następnie pomiędzy R. G. a M. R. (1) odpowiadał w treści stosunku użyczenia. M. R. (1) korzystał nieodpłatnie z części lokalu, tj. jednego z pokoi. M. G. i R. G. nie żądali od niego czynszu za zajmowanie wskazanego pokoju. Żądanie zapłaty pojawiło się dopiero po wypowiedzeniu umowy użyczenia pismem z dnia 14 maja 2015 r., tj. w lipcu 2015 r. Wcześniej między stronami nie było uzgodnień co do zapłaty za korzystanie z lokalu. Pozwany wprawdzie ponosił koszty czynszu dla Gminy oraz opłaty za prąd, niemniej zgodnie z art. 710 zd. 1 k.c. biorący do używania (użyczający) ponosi zwykłe koszty utrzymania rzeczy użyczonej. Zapłata czynszu oraz rachunków za prąd w stosunku odpowiadającym części zajmowanej nieruchomości stanowią jedynie zwykłe koszty utrzymania lokalu mieszkalnego i jako takie mieszczą się w treści użyczenia. Wobec powyższego bezzasadne było żądanie przez powoda od pozwanego za bezumowne korzystanie, albowiem pozwanemu przysługiwał tytuł prawny do lokalu w postaci użyczenia.

Jednakże w związku z wypowiedzeniem umowy użyczenia, przez co należy rozumieć pismo z żądaniem opuszczenia lokalu mieszkalnego, tytuł prawny pozwanego do lokalu wygasł. Zgodnie z art. 222 § 1 k.c. właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą. Wobec wygaśnięcia umowy użyczenia powodowi przysługuje wobec pozwanego skuteczne roszczenie o wydanie części zajmowanej nieruchomości, bowiem zgodnie z art. 690 k.c. do ochrony praw najemcy do używania lokalu stosuje się odpowiednio przepisy o ochronie własności. Powód może więc żądać od pozwanego opuszczenia lokalu mieszkalnego i roszczenie to jest zasadne. Dlatego też Sąd nakazał pozwanemu opuszczenie i opróżnienie z rzeczy przedmiotowego lokalu mieszkalnego. Podkreślić przy tym należy, iż tytułu prawnego do lokalu nie stanowi meldunek administracyjny.

Zgodnie z art. 14 ust. 1. zd. 1 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego w wyroku nakazującym opróżnienie lokalu sąd orzeka o uprawnieniu do otrzymania lokalu socjalnego bądź o braku takiego uprawnienia wobec osób, których nakaz dotyczy. Zgodnie z art. 14 ust. 3 tej ustawy sąd, badając z urzędu, czy zachodzą przesłanki do otrzymania lokalu socjalnego, orzeka o tym uprawnieniu, biorąc pod uwagę dotychczasowy sposób korzystania przez nie z lokalu oraz ich szczególną sytuację materialną i rodzinną. Zgodnie z art. 14 ust. 4 cytowanej ustawy Sąd nie może orzec o braku uprawnienia do otrzymania lokalu socjalnego wobec kobiety w ciąży, małoletniego, niepełnosprawnego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 listopada 1990 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 1998 r. Nr 64, poz. 414, z późn. zm.) 3 lub ubezwłasnowolnionego oraz sprawującego nad taką osobą opiekę i wspólnie z nią zamieszkałą, obłożnie chorych, emerytów i rencistów spełniających kryteria do otrzymania świadczenia z pomocy społecznej, osoby posiadającej status bezrobotnego, osoby spełniającej przesłanki określone przez radę gminy w drodze uchwały - chyba że osoby te mogą zamieszkać w innym lokalu niż dotychczas używany. Zgodnie z art. 14 ust. 5 ustawy Sąd może orzec o braku uprawnienia do otrzymania lokalu socjalnego, w szczególności jeżeli nakazanie opróżnienia następuje z przyczyn, o których mowa w art. 13, tj. wobec osób, które swoim zachowaniem rażąco lub uporczywie wykraczają przeciwko porządkowi domowemu lub nagannym zachowaniem uniemożliwiają wspólne zamieszkiwanie.

W ocenie Sądu w sytuacji pozwanego nie zachodzą przesłanki, które skutkowałyby obligatoryjnym orzeczeniem o uprawnieniu pozwanego do lokalu socjalnego. Nadto Sąd zważył, iż pozwany jest osobą młodą, pracującą, zdrową, w związku z czym może wynająć lokal na wolnym rynku. Orzeczenie o uprawnieniu do lokalu socjalnego, poza sytuacjami wskazanymi wprost w ustawie, powinno się odnosić jedynie do osób, które ze względu na trudną sytuację życiową nie są w stanie samodzielnie zaspokoić własnych potrzeb mieszkaniowych. Za taką osobę nie może być uznany pozwany. Należało zatem orzec o braku uprawnienia pozwanego o prawie do lokalu mieszkalnego.

Powództwo o zapłatę za bezumowne korzystanie nie zasługiwało na uwzględnienie. Podstawę powództwa stanowiły art. 224 § 2 k.c. i art. 225 k.c., zgodnie z którymi samoistny posiadacz w dobrej wierze od chwili, w której dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy, jest on obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i jest odpowiedzialny za jej zużycie, pogorszenie lub utratę, chyba że pogorszenie lub utrata nastąpiła bez jego winy. Obowiązany jest zwrócić pobrane od powyższej chwili pożytki, których nie zużył, jak również uiścić wartość tych, które zużył. Obowiązki samoistnego posiadacza w złej wierze względem właściciela są takie same jak obowiązki samoistnego posiadacza w dobrej wierze od chwili, w której ten dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy. Jednakże samoistny posiadacz w złej wierze obowiązany jest nadto zwrócić wartość pożytków, których z powodu złej gospodarki nie uzyskał, oraz jest odpowiedzialny za pogorszenie i utratę rzeczy, chyba że rzecz uległaby pogorszeniu lub utracie także wtedy, gdyby znajdowała się w posiadaniu uprawnionego.

W przedmiotowej sprawie bezspornym jest, że powód jest najemcą, a nie właścicielem mieszkania, nie zwracał się do właściciela - Gminy G. o wyrażenie zgody na podnajęcie lokalu. Poza sporem pozostaje również fakt, że w okresie od 2013 roku do maja 2015 roku pozwanego nie łączył ani z powodem, ani z właścicielem żaden stosunek prawny, z którego wynikałoby uprawnienie pozwanego do korzystania z mieszkania. Mimo powyższego pozwany w okresie od 2013 roku do maja 2015 roku, korzystał z jednego z pokoi bez tytułu prawnego i ponosił część kosztów – czynszu i opłat za media. Bezspornym jest również, że pomiędzy stronami nie została zawarta żadna umowa regulująca sposób korzystania przez pozwanego z części lokalu. Powód nie jest jednak właścicielem lokalu i nie przysługuje mu od pozwanego zapłata za bezumowne korzystanie. Niezależnie od powyższego, zdaniem Sądu Rejonowego, powód nie udowodnił swoich twierdzeń w zakresie wysokości wynagrodzenia za bezumowne korzystanie Ciężar dowodu wysokości wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości spoczywał – zgodnie z ogólną regułą rozkładu ciężaru dowodu, wyrażoną w art. 6 k.c. – na powodzie W rozpoznawanej sprawie powód reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika nie podjął inicjatywy dowodowej w zakresie dowodu z opinii biegłego na okoliczność wysokości wynagrodzenia. Ustalenie w okolicznościach sprawy kwestii dotyczącej wysokości wynagrodzenia za korzystanie przez pozwanego z części lokalu wymagało bowiem wiadomości specjalnych i zgodnie z treścią art. 278 k.p.c. wiązało się z koniecznością przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu szacowania nieruchomości.

Powyższe okoliczności przemawiają za uznaniem, iż roszczenie powoda o zapłatę kwoty 2400 zł z tytułu wynagrodzenia za bezumowne korzystanie przez pozwanego z lokalu mieszkalnego było bezzasadne jak i zasądzenie zapłaty na przyszłość.

Na koniec wskazać należy, że pozwany zarządzeniem z dnia 27.08.2015 r. (k. 13) został zobowiązany do złożenia odpowiedzi na pozew w terminie 14 dni i pouczony o treści art. 207 § 6 kpc (art. 207 § 6 Sąd pomija spóźnione twierdzenia i dowody, chyba że strona uprawdopodobni, że nie zgłosiła ich w pozwie, odpowiedzi na pozew lub dalszym piśmie przygotowawczym bez swojej winy lub że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy albo że występują inne wyjątkowe okoliczności.). Zgłoszony przez pozwanego na ostatniej rozprawie wniosek o przesłuchanie świadka B. B. był spóźniony, a jego przeprowadzenie spowodowałoby konieczność odroczenia rozprawy (bowiem czas przeznaczony na rozprawę w dniu 10.02.2016 r. był wyczerpany), a zatem zwłokę w postępowaniu. Pozwany nie wskazywał przy tym, że nie mógł zgłosić tego dowodu wcześniej.

Sąd orzekł o kosztach na podstawie art. 100 zd. 1 k.p.c., zgodnie z którym w razie tylko częściowego uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Na koszty poniesione przez powoda złożyło się wynagrodzenie adwokata ustalone stosownie do rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (§ 6 pkt 3 – 600 zł – roszczenie o bezumowne korzystanie, oraz § 10 pkt 1 – 240 zł – roszczenie o opróżnienie lokalu mieszkalnego). Nadto powód uiścił opłatę od pozwu w kwocie 320 zł. Wartość przedmiotu sporu przy roszczeniu za bezumowne korzystanie została określona na kwotę 2.400 zł, natomiast o opróżnienie lokalu mieszkalnego na kwotę 1260 zł. Pozwany uległ tylko jednemu żądaniu, tj. o opróżnienie lokalu mieszkalnego, wobec czego winien zwrócić powodowi koszty dochodzenia tego roszczenia, tj. opłatę od pozwu oraz koszty zastępstwa adwokackiego w tym zakresie. Roszczeniu o odszkodowanie za bezumowne korzystanie pozwany nie uległ w żadnej części, wobec czego powód musi ponieść te koszty we własnym zakresie.

Sygn. akt I C 942/15

Zarządzenia

1.  odnotować w kontrolce uzasadnień,

2.  odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pozwanemu,

3.  przedłożyć z apelacją lub za 21 dni.

G., dnia 01.03.2016 r. SSR Aneta Iglewska-Wilczyńska